Het verkrijgen van craquelé effecten m.b.v. Thompson emailpoeders
Het principe:
- Het verkrijgen van craquelé is afhankelijk van verschillende factoren: de uitzettingscoëfficienten van het metaal zowel als die van het email dat voor de eerste emaillaag wordt gebruikt. Bovendien moet een toplaag email op de eerste laag worden aangebracht. Hiervoor gebruiken we een emailsoort die een iets hogere uitzettings-coëfficient heeft dan het email van de eerste laag.
De praktijk:
- Om een goede craquelure te krijgen, kunnen we gebruik maken van diverse ondergronden, nl. # 2008 (flux), # 1006 (wit), # 1020 (titaniumwit) of # 1997 (zwart).
- U vindt deze emails in de lijst van emails die geschikt zijn voor gebruik op koper, zilver of goud. Als toplaag gebruiken we de z.g. liquid enamel colours. Daarvan is een groot aantal kleuren verkrijgbaar, die allemaal onderling gemengd kunnen worden. Omnog meer kleuren te creëren kan men ze ook mengen met kleine hoeveelheden ceramische pigmenten.
- Omdat het werken met bovengenoemde combinaties toch wel zeer verschilt van de 'normale' werkwijze van een emailleur, raad ik iedereen aan te beginnen met het maken van een aantal proefplaatjes. Op verzoek geef ik wel bij tijd en wijle een workshop waarop de deelnemers gezamelijk een aantal mogelijkheden uitproberen en de verkregen resultaten onderling uitwisselen. Indien U interesse heeft in het bijwonen van zo'n workshop, kunt U zich dat aan mij opgeven, dan zal ik een dergelijke workshop in mijn plannen opnemen. Tijdens deze workshops werken wij op koper, en met de loodvrije emails van de firma Thompson.
Proefplaatjes:
- Maak een keuze uit de hierboven genoemde emailpoeders, die alle een lage uitzettings-coëfficient hebben.
- Maak een of meer proefplaatjes schoon, breng hierop een basisemail aan en smelt de emaillaag op ongeveer 780°C (2 minuten). Maak de randen van het koper schoon met de carborundumsteen.
- Maak een papje van een liquid enamel kleur door er een klein beetje water door te roeren. Het papje moet ongeveer de dikte hebben van yoghurt. Breng vervolgens op het gebrande email een laagje hiervan aan. Laat het geheel goed drogen. Als de liquid enamel laag goed droog is, wordt het plaatje weer in de oven gelegd en opnieuw gebrand. De craquelure zal verschijnen.
N.B.: Omdat er veel factoren zijn die verschillende effecten geven, raad ik U aan om bij een serie experimenten steeds één factor constant te houden. Ik stel voor dat men als eerste constante factor de temperatuur gebruikt, dus 780°C, en bij volgende experimenten bijvoorbeeld de dikte van de boven- of onderlaag...
Hieronder volgt een aantal mogelijkheden die men kan uitproberen. Dit soort proefjes heeft uiteraard alleen zin als men de bijzonderheden nauwkeurig noteert!
- Het patroon dat ontstaat zal verschillen als de dikte van de toplaag en/of de onderlaag varieert. Ook de duur van de ovengang kan van invloed zijn op het resultaat.
- Een dunnere onderlaag geeft meestal fijnere en kortere lijntjes dan een dikkere onderlaag. Soms lijkt het alsof de onderlaag door de bovenlaag heenkomt. En soms ontstaan lijntjes die zó kort zijn dat ze op stipjes lijken.
- Een dikke onderlaag geeft meestal brede, dikke lijnen.
- Een dunne bovenlaag geeft vaak een druk lijnen patroon.
- Een dikkere bovenlaag geeft meestal minder lijnen maar die zijn wel wat breder.
TIP:
Maak de emailpoeders van de serie 'liquid enamels' aan in kleine potjes met een dekseltje. Schrijf met een watervaste stift het kleurnummer van de email op het potje. Geef mengkleuren een nummer, en noteer in een schrift welke kleuren gemengd zijn om de gebruikte tint te krijgen. Zelf gebruik ik kleine plastic potjes die in de handel zijn onder de naam 'sambalpotjes'.